Het hele jaar door genieten: wintervaren in Friesland

Doorgewinterde brugwachter

Anders dan in het hoogseizoen worden bruggen vanaf november niet meer regulier bediend. Nu kun je met de lage Doerak onder veel bruggen door varen, maar als dat niet mogelijk is, kun je bij sommige bruggen gebruik maken van de Vaarwegtelefoon voor een afroep of de Watersport-app, waarmee je sinds 2022 een aantal bruggen zelf kunt openen. De app hebben wij nog niet hoeven gebruiken, maar we bellen wel twee uur van tevoren de Vaarwegtelefoon voor de bruggen in Osingahuizen, IJlst en Sneek. Als alles goed gaat, zal de brugwachter bij de ophaalburg De Skou gereed staan om ons door te laten. We voelen lichte spanning, want ‘wintervaren’ wordt nog niet op grote schaal gedaan en zal er op ons verzoek wel écht iemand staan? We zijn ook nog eens een half uur te vroeg!

Maar ja hoor, hij is er. En hij belichaamt alles wat je je bij een doorgewinterde brugwachter zou kunnen voorstellen. Grote grijze snor, winddicht jack, flink postuur, vastberaden passen, rammelende sleutelbos in de vuist. Hij klimt het brugwachtershuisje in en dan verschijnt zijn donker silhouet achter de ramen. Gemorrel aan knoppen. De lampen op de brug kleuren rood, de slagbomen sluiten, auto’s komen tot stilstand. Dan verheft zich traag het brugdeel. Het licht springt op groen. Speciaal voor ons. Als we passeren steekt hij kort zijn hand op en dan vlug weer in zijn gele dienstauto. In lieflijk IJlst wacht de Geeuwbrug. Vrijwel gelijktijdig met ons is hij er weer. Hetzelfde ritueel. Het lijkt iets uit een andere tijd; deze man die op een sombere vrijdag vanachter zijn bureau is gekomen om slechts voor twee mensen in een Doerak een paar bruggen te openen. Het bezorgt ons een nostalgisch gevoel.

Sneker Waterpoort

We verheugen ons al op de Sneker Waterpoort, toch een beetje ‘the Tower Bridge’ van Sneek. Onderweg belt de brugwachter keurig dat hij 20 minuten later zal zijn, want hij moet nog een andere brug openen. Intussen drijven wij voor de fraaie Waterpoort uit 1492 en kunnen op ons gemak vanaf een eersterangs-plek foto’s maken. Op de webcam van Sneek zien we ook nog eens onze eigen Doerak terug; leuk voor een screenshot! Passanten werpen ons bezorgde en soms spottende blikken op. Wat denken we nou? Er is helemaal geen brugbediening in dit seizoen! Maar wij weten wel beter. Straks komt onze ‘privé-brugwachter’. Hoewel…De klok slaat vier uur. Het schemert. De wijzers op de goud verlichte plaat van de Waterpoort kruipen vooruit. Hij zal toch geen vrijdagmiddagbiertje zijn gaan drinken bij het Wapen van IJlst en ons vergeten zijn?

Dan zien we ineens de gele auto met ‘onze’ brugwachter aan komen. Een storing bij de andere brug heeft hem wat vertraagd. Snel stapt hij het brugwachtershuisje binnen en daalt af naar de machinekamer in de kelder, waar tl-licht aan flitst. Daar zet hij een hendeltje om. Rode licht aan. Slagbomen dicht. We varen verder door sprookjesachtig Sneek, waar de brugwachter ons nog twee keer van dienst is. In de huiskamers brandt al licht, een zachtgele gloed over de verlichte gebouwen. De avond nadert. In de stuurhut wordt het kouder. De wind trekt door de kieren van de kap, het zeil kleppert. Naarmate we verder de stad uitvaren, verdikt de deemstering. Voor ons het rode en groene lichtje van een andere boot op weg naar huis. In de verte, op het land, lampjes van boerderijen.

Net voor donker leggen we aan, klaar voor een gezellige avond aan boord. Als de Sneker Weerman het bij het rechte eind heeft, wacht ons morgen die kraakheldere, zonnige winterdag.

Op het water
  • Noorderland
  • ThomasVaer Fotografie – Waterland van Friesland