Paola Cinquanta: de dame van leer

Paola Cinquanta bouwde de laatste 22 jaar een grote reputatie op in het verwerken van gelooid leer op jachtbeslag en tuigage aan boord van klassieke zeiljachten

leer

Dit artikel verscheen eerde in Nautique 5 van vorig jaar.

Het atelier van de Italiaanse Paola Cinquanta bevindt zich in een eeuwenoude sfeervolle gewelfde kelder in het Zuid Franse dorpje Biot, vlakbij Antibes. Wanneer we binnenlopen overheerst de geur van gelooide leersoorten en oud ambachtelijk doorleefd gereedschap met duidelijke gebruikssporen. Paola vervaardigt leren omhulsels voor zeiljachtuitrusting en tuigage ter bescherming van kostbare teakdekken, houten dekhuizen, skylights en zeilen. Belangrijk daarbij is om de verfijnde esthetiek van het klassieke jachtbeslag niet te verhullen, maar juist te accentueren. Het leer geeft het jacht nog meer élégance. Wanneer dit beslag niet met leer bekleed is, slijten met name de houten blokken enorm en kunnen ze – na relatief kort gebruik – scheuren of breken.

La belle classe

‘Ik groeide op in een klein dorpje vlakbij Milaan’, vertelt Cinquanta. ‘Ondernemend als ik ben reisde ik na mijn schooltijd naar Genua waar ik een baantje kreeg als hostess bij de Genua Boat Show. Een bekende van me introduceerde me bij een kapitein van een superzeiljacht (Chantier Naval de Bordeaux). Hij had nog extra personeel nodig om het schip naar de Bahamas te varen. Ik vertrok kort daarop als hostess voor mijn eerste Trans-Atlantic vanuit Italië. Deze reis duurde vijf maanden. Een prachttijd was dat! De reis terug eindigde in de grootste jachthaven van Europa: Port Vauban te Antibes. Ik wist het zeker: dit is mijn wereld. Op zee zijn en werken aan – én op – zeiljachten.’
‘In Antibes leerde ik veel door verschillende klusjes op boten en jachtwerven. Schuren, lakken, verniswerk; ik pakte van alles aan en bouwde mijn netwerkje op. In die periode (1998) begon ik ook als bemanningslid aan boord van het klassieke zeilcircuit op de Med., zoals de Voiles de St. Tropez, les Regattes Royal de Cannes, Voiles d’ Antibes en Vela d‘Epoca Imperia. Naast dit circuit nam ik deel aan twee Trans Atlantics, respectievelijk aan boord van Blue Peter uit 1930 en Argyll uit 1948. Het wedstrijdvaren is nu nog steeds mijn passie: het teamwork aan boord, prijzen winnen en altijd samen voor het beste resultaat van “La Belle Classe” gaan. Op het water leerde ik alles over tuigage en de zeilen. Ik heb daar tot op de dag van vandaag nog profijt van.’

Goed gevulde orderportefeuille

Buiten het zeilseizoen groeide haar interesse in het zeilmakersvak. Cinquanta kon aan de slag bij een vooraanstaand zeilmaker en leerde snel. Vanaf 1996 specialiseerde ze zich in de afwerking van zeilen met leer. Denk bijvoorbeeld aan schoothoek- en tophoekverstevigingen bij grote zeiloppervlakken. In 2001 opende ze haar eigen atelier in Biot. Na levering aan meerdere jachten liep de orderportefeuille goed vol. Hetw aren vooral rundleren omhulsels voor blokken maar ook zaken als mastvoetkragen, mastring en stuurrad bekleding, hoezen om landvastlussen, wantspannerhoezen, zalinguiteinden, rugkussens op dekhuizen, achterstaghoezen, leren hoezen over lieren en nog veel meer. ‘Ik gebruik de hoogste kwaliteit chroomgelooid aniline rundleer. Dit koop ik bij de beste leerlooierijen van Frankrijk. Hierdoor ben ik altijd zeker dat het leer de juiste souplesse en het juist vetgehalte heeft. Ik verwerk de kleuren honing, mahonie, donkerbruin en zwart. Het twee tot drie millimeter dikke leren omhulsel behandel ik met een olieoplossing die diep doordringt en het leer voedt en beschermt. Bovendien resulteert dit na verloop van tijd in een prachtig patina. Voor het leerwerk voor een jacht heb ik gemiddeld 7,5 vierkante meter aan koeienhuid nodig. Uiteraard in een bestelling van dezelfde geselecteerde kleur. De kraag, rug en flanken van de huiden verschillen in souplesse en qua dikte in millimeters. Voor een mastvoetkraag gebruik ik de dikke stukken en voor bijvoorbeeld een houten blok de dunnere uit de flanken. Sommige jachteigenaars kiezen voor wit leer. Dit is chroomgelooid kalfsleer met een dikte van twee tot drie millimeter.’ Voor het aan boord inmeten van bijvoorbeeld een mastvoetkraag of wantspannerhoezen maakt Paola gebruik van dik folie. Deze gebruikt zij vervolgens voor de mallen. Ze reist veel naar jachtwerven in onder andere Frankrijk, Italië, Spanje en Engeland. Niet zelden hangt ze aan de mast in een bootsmanstoeltje op tientallen meters hoogte om uiteinden van zalingen met leer af te werken. Wel even eerst naar boven voor een malletje! Bij nieuwbouwprojecten, wanneer een jacht bijna voor oplevering klaarligt op een werf, wordt Cinquanta ingepland om de mallen te komen maken. Vervolgens moet ze het leren beslag redelijk vlot weer kunnen leveren. Dat maakt haar vak extra leuk: de kers op de taart maakt het geheel af.

Paola heeft al vele jaren verschillende klassiekers onder haar hoede voor jaarlijks onderhoud. Een kleine greep uit deze selectie: Mariette, Tuiga, Moonbeam of Five, Sumurum, Eva, Agnetta, Baruna, Skylark, Rowdy, Serenade, Lelantina en Thendara. Wat betreft klassieke motorjachten behoren Thalita en Blue Bird tot haar vaste clientèle. Enkele moderne motorjachten zijn Blacksails en Bush. In haar atelier vervaardigt ze ook andere producten van leer zoals laptoptassen, portefeuilles, meubels, verrekijkerkokers, damestassen en riemen.

Reportages
  • Kees Stuip