Winactie: 'Zeemanstaal spreken we allemaal'; maak kans op dit mooie maritieme woordenboek

Overstag gaan, bakzeil halen, iemand de loef afsteken en de boot afhouden… Wie kent deze uitspraken niet? De oorsprong ligt overduidelijk in de scheepvaart van de afgelopen eeuwen maar waar deze uitspraken precies vandaan komen, weten veel mensen niet. Gelukkig zijn er enthousiastelingen die juist in dit soort mysteries willen duiken om de onderste steen boven te krijgen en eens wat duidelijkheid in de zaak te scheppen. En voor liefhebbers die hier graag over lezen staat er in de allernieuwste Nautique nu een wel erg aantrekkelijke winactie.

Zeemanstaal

Doordat Ton van Schoonhoven in zijn dagelijks leven constant bezig was met de zeilzeevaart in al zijn facetten, viel het hem steeds meer op dat de veel gebruikte uitdrukkingen in de Nederlandse taal uit de zeevaart afkomstig zijn: er is geen land met hem of haar te bezeilen, een oogje in het zeil houden, niet te hard van stapel lopen, de beste stuurlui staan aan wal, we zien wel waar het schip strand… Ton besloot een documentatie van deze uitdrukkingen en hun oorsprong op te bouwen, die met de tijd uitgroeide tot een flinke stapel papier. “Zoals ieder ambacht en iedere vakgroep hun specifieke vaktaal kennen, zo ook is dat het geval met de scheepvaart. En zoals dat zo vaak gebeurt als men onderling over het eigen vakgebied praat, is daar voor een niet ingewijde geen touw aan vast te knopen. Toch heeft geen enkele vakgroep zó sterk zijn stempel gedrukt op het algemene spraakgebruik als met name de zeilvaart van weleer," vertelt Van Schoonhoven in het voorwoord van zijn boek ‘Zeemanstaal spreken we allemaal’. De zeelieden van vroeger brachten lange tijd door aan boord in vaak erbarmelijke omstandigheden. Deze zeemannen leefden een leven los van het vaste land en vormden een geheel eigen vakgroep mét eigen taal; een cultuurhistorisch erfgoed, vindt Van Schoonhoven. Deze taal gevuld met symboliek raakte onlosmakelijk verbonden met de taal van de ‘landrotten’. En vooral dat is waar Van Schoonhoven de aandacht op wil vestigen: “U en ik en verder iedere landrot met vaste grond onder de voeten bezigen in het dagelijks leven, zonder dat wij daar erg in hebben, woorden, uitdrukkingen en gezegden die de zeeman gebruikte op zijn onophoudelijk bewegende zeilschip.”

Winactie

En deze woorden, uitdrukkingen en gezegden zette Van Schoonhoven op een rij. ‘Zeemanstaal spreken we allemaal’ staat vol met uitdrukkingen die in onze taal verankerd zijn. Alles is met fraaie illustraties omlijst en bij iedere uitdrukking komen feiten uit de zeiltijd aan de orde evenals de werkzaamheden en situaties aan boord die tot die uitdrukkingen hebben geleid. Samen geven ze een beeld van het leven en werk van de zeilvaartmatroos aan boord van zijn schip. Voor eenieder die interesse heeft in taal, zeemanstaal, zeemansleven en alles wat met water en varen te maken heeft, is ‘Zeemanstaal’ een aanrader. Wilt u zelf het boek lezen, en leren over hoe de huidige taal gevormd is door de woorden van vroeger? Nautique mag in samenwerking met schrijver Ton van Schoonhoven vier exemplaren van ‘Zeemanstaal spreken we allemaal’ weggeven. Het enige wat u hoeft te doen is onderstaand deelnameformulier invullen vóór 13 juni 2024. Wie weet gaat het u voor de wind en ontvangt u dit boek op de valreep nog thuis.

Door mee te doen aan deze winactie gaat u ermee akkoord dat we uw gegevens gebruiken om contact op te nemen over de prijs en deze op te sturen naar het opgegeven adres. De winnaar ontvangt een persoonlijk bericht van Nautique met daarin het goede nieuws. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd en de prijs is niet inwisselbaar voor geld of voor andere goederen of diensten. Mocht Nautique niet binnen twee dagen na berichtgeving antwoord ontvangen van de winnaar, dan vervalt de prijs.