Het grootste aaneengesloten watersportgebied van ons land ligt verrassend genoeg niet in Friesland of Zuid-Holland, maar in Limburg, die dit gebied deelt met onze zuiderburen. Wellicht komt het door de locatie dat de Maasplassen minder algemeen bekend zijn onder watersporters. Dat is jammer, want het gebied herbergt niet minder dan 30 km2 aan watersportmogelijkheden met meer dan 40 jachthavens en 8.000 ligplaatsen. We gaan kijken of het meer bekendheid verdient.
Ontstaan
Het Maasplassengebied dateert in zijn huidige vorm van na de Tweede Wereldoorlog. Dat heeft alles te maken met grindwinning: de uiterwaarden van de Maas zijn door de eeuwenlange afzetting rijk aan grind, waar na de oorlog voor de wederopbouw grote behoefte aan was. Om die reden is het in die tijd op grote schaal afgegraven. De grindgaten die daarbij ontstonden liepen vanzelf vol met water, waardoor er een plassensysteem ontstond dat zich tegenwoordig uitstekend leent voor recreatie.
Gierpont
We hebben besloten het Maasplassengebied in zuidelijke richting te verkennen en varen daarom eerst helemaal naar Kessel, het noordelijkste punt van onze trip. Op het hele traject daarheen is de vaarweg fraai en afwisselend. Vooral als de oever wat hoger ligt, toont de rivier zich van zijn mooiste kant. De veerpont die we passeren is van het type gierpont. Bij zo’n pont zou de stroming moeten zorgen voor de aandrijving. We zien echter maar één kabelschuit en bovendien is er nauwelijks stroming. Dat zou de toch al trage overtocht van de pont nog langzamer hebben gemaakt, dus de pont is gemotoriseerd. Sowieso zijn er op onze rivieren om deze reden geen ongemotoriseerde gierponten meer.
Kessel
Beeldbepalend voor Kessel zijn het Kasteel de Keverberg en de Onze-Lieve-VrouwGeboortekerk. Het kasteel is een zogenoemd mottekasteel. De ‘motte’ – de vlakke, kunstmatige heuvel waarop het kasteel gebouwd is – is aangelegd op de resten van een burcht uit de 9de eeuw, een van de oudste kastelen van Limburg. De huidige versie van het kasteel heeft zijn oudste roots in de 12de eeuw, maar werd in de Tweede Wereldoorlog opgeblazen. Daarom is het in 2015 ‘eigentijds herbouwd’ waardoor er zowel oude als nieuwe details te zien zijn. De Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk naast het kasteel is een kerk in neogotische stijl uit 1872, gebouwd op de plaats van afgebroken oudere kerken uit de 13de en 15de eeuw. Met name het kasteel domineert de omgeving.
Asseltse Plassen
Op weg in zuidelijke richting besluiten we de Asseltse Plassen te verkennen. Aan deze plassen ligt een kasteelachtig kerkje uit 1515 dat niet is te missen. Het is gebouwd op een plek waar ooit een burcht zou hebben gestaan. De overlevering – die overigens wordt bestreden – wil dat rond het jaar 880 hier de plaats ‘Ascloa’ moet hebben gelegen. Nazaten van Karel de Grote hadden daar een versterkt hof, dat later is veroverd door de Noormannen voor plundertochten. Genietend van de prachtige historie varen we de plassen rond. Ze kenmerken zich door kleine eilandjes en aantrekkelijke oevers. Deze zijn bewust gecreëerd en hebben ten doel tezamen een natuurgebied te vormen. Dat is goed gelukt.
Meer lezen over de Maasplassen? U vindt het volledige, acht pagina lange artikel in de nieuwste Nautique, deze koopt u bij de betere boekhandel bij u in de buurt.
- Pim van der Marel