Roman Abramovich beschuldigd van belastingontduiking met superjachtvloot

Russische oligarch Roman Abramovich zou via een offshore-constructie tientallen miljoenen aan belastingen hebben ontdoken op zijn superjachtvloot.

Abramovich

De Russische oligarch Roman Abramovich wordt ervan beschuldigd een complex offshore-schema te hebben gebruikt om tientallen miljoenen aan belastingen te ontwijken met betrekking tot de aankoop en operationele kosten van zijn superjachtvloot. Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van de BBC en het Bureau of Investigative Journalism.

Het onderzoek richtte zich op vijf jachten die Abramovich in de jaren 2000 heeft aangeschaft, waaronder de 162,5 meter lange Eclipse, de 114,5 meter lange Pelorus, de 86 meter lange Ecstasea, de 115 meter lange Luna en de 112,8 meter lange Le Grand Bleu. Uit gelekte documenten van de Cypriotische dienstverlener MeritServus blijkt dat elk van deze schepen werd verhuurd aan een Cypriotisch bedrijf genaamd Blue Ocean Yacht Management, dat ze vervolgens charterde aan bedrijven die uiteindelijk onder controle stonden van Abramovich.

Pelorus

Blue Ocean

Een memorandum uit 2005 van Jonathan Holloway, destijds directeur van Blue Ocean, onthult de intentie om btw te vermijden. Dit ging zowel om de aankoopprijs van de jachten als om goederen en diensten aan boord. In het memo staat: "We willen vermijden btw te betalen op de aankoopprijs van de jachten en waar mogelijk vermijden btw te betalen op goederen en diensten die aan de jachten worden geleverd." Er werd benadrukt dat Blue Ocean en de huurders als afzonderlijke entiteiten moesten optreden. Zo moest het voor onderzoekers lijken alsof het om een legitieme structuur ging. Toch waarschuwde het memo ook: "Maar we moeten allemaal erkennen dat een vastberaden onderzoeker uiteindelijk kan ontdekken dat dit een interne structuur is, met de mogelijke gevolgen van dien."

Door de jachten als commerciële operaties te presenteren, kon Abramovich volgens de gelekte bestanden grote belastingrekeningen vermijden. Dit betrof de operationele kosten in EU-wateren, terwijl hij de schepen voor persoonlijk gebruik inzette. Daarnaast tonen de documenten aan dat bepaalde charterovereenkomsten met terugwerkende kracht werden opgesteld. In een geval vroeg een directeur van Blue Ocean om een achteraf ondertekende time charter voor de Ecstasea. Dit werd gedaan om belastingvrije brandstof te verkrijgen, wat een besparing van ongeveer £35.000 opleverde.

Andres Knobel, hoofdonderzoeker op het gebied van uiteindelijk belanghebbenden bij de Tax Justice Network, verklaarde: "Wanneer je de intentie hebt om belasting te ontwijken en een schema creëert om te misleiden, lijkt het op belastingfraude." Italiaans belastingadvocaat en professor Tommaso Di Tanno suggereerde dat de aard van de "kunstmatige structuur" in het schema zelfs als een strafbaar feit kan worden beschouwd. "Mijn conclusie is dat er in dit geval sprake is geweest van belastingontduiking... omdat alle partijen precies weten wat ze moeten doen om de werkelijkheid te verbergen," aldus Di Tanno.

Luna - Beeld: Maren Winter / Adobe Stock

Niet de eerste keer

Dit is niet de eerste keer dat de jachten van Abramovich onder juridische aandacht komen. Italiaanse aanklagers startten procedures tegen drie van zijn kapiteins voor "onbetaalde accijnzen" op brandstof en belastingontduiking. De zaak werd later ingetrokken. Ondertussen openden belastingambtenaren in Cyprus een afzonderlijk onderzoek naar Blue Ocean. Dit betrof tot £14,3 miljoen aan onbetaalde btw. De autoriteiten betwistten het standpunt van het bedrijf dat het "nultarief" van toepassing was omdat het een commerciële operatie betrof.

In beide gevallen hield Blue Ocean vol dat de jachten werden verhuurd aan klanten. Nu blijkt dat deze klanten bedrijven waren die gelinkt zijn aan Abramovich.

Blue Ocean betwistte de bevindingen van het Cypriotische onderzoek. De zaak belandde uiteindelijk bij het Hooggerechtshof van Cyprus. De meest recente beroepsprocedure van het bedrijf werd in maart 2024 afgewezen. De advocaat van het bedrijf gaf toen aan dat ze "het contact" met de firma hadden verloren en vroeg toestemming om de zaak in te trekken. Dit blijkt uit rechtbankverslagen verkregen door het Cypriotische onderzoeksnetwerk CIReN.

Blue Ocean werd vier maanden later officieel ontbonden. Het is onduidelijk of het bedrijf ooit het verschuldigde bedrag aan de belastingautoriteit in Cyprus heeft betaald.

Nieuws
  • BOAT International
  • Adobe Stock / Alizada Studios